Groene oever, vijver en moeras

Een regenvijver maken  

Regenwatervijvers vangen regenwater op en laten het langzaam wegzakken in de ondergrond. Een regenwatervijver heeft daarom wisselende waterstanden: vol na een regenbui en bijna leeg als het lang droog blijft. Het is daarom het mooiste om een regenwatervijver met groene oevers aan te leggen. 

Groene oever 

De wisselende waterstanden zorgen dat er veel verschillende planten en dieren kunnen leven. Daarnaast zuiveren oeverplanten het water en helpen ze mee om de tuin in de zomer koel te houden. Een alternatief voor oeverplanten is een regenwatervijver met grindbed: mooi met én zonder water. Bij de aanleg van een regenwatervijver is het belangrijk ervoor te zorgen dat de vijver diep genoeg is, minimaal 0,7 m, zodat waterdieren zowel bij een lage waterstand als bij vorst kunnen overleven. De wateropslag capaciteit van een regenwatervijver is beperkt; hij moet dan ook van een overstort worden voorzien. Zorg ervoor dat bij extreme regenval de vijver veilig kan overlopen, naar een sloot of toch in een rioolputje. 

Een groene oever kan worden opgebouwd uit verschillende plantensoorten:  

  • Bloemrijk grasland
  • Planten voor vochtige grond
  • Natte kruidachtige planten
  • Moerasplanten in dieper water
  • Drijvende planten
  • Onderwaterplanten 

Klei-, veen- of zandgrond 

Een regenwatervijver is zinvol in gebieden met kleigrond, veengrond of met een hoge grondwaterstand, omdat het water hier niet gemakkelijk kan wegzakken. In zandgrond, waar het water wel gemakkelijk wegzakt, kun je ook voor een greppel of grindbed kiezen die mooi blijft als hij droogstaat. 

Mini moeras 

Dit is een drassige, natte bodem met een klein laagje water erboven. Een vijver heeft duidelijk meer water. Je kunt meerdere moerasjes in je tuin maken en deze met elkaar verbinden. Als er teveel water in een van de vijvertjes komt, stroomt het vanzelf naar de andere. Hierdoor blijven alle vijvertjes drassig. Amfibieën zoals kikkers en salamanders vinden een moeraszone heerlijk. Moerasplanten geven veel stuifmeel en nectar wat weer insecten aantrekt. Daarnaast vormen ze mooie uitzicht- en rustpunten voor libellen en juffers. 

Greppel 

Een greppel in een dieper gelegen deel van de tuin kan regenwater tijdelijk bergen na een hevige bui. Regenwater kan ook vanuit de regenpijp of het terras afstromen naar een greppel. Hier kan het water langzaam wegzakken in de bodem. Soms kan het water via een greppel worden afgevoerd naar een sloot of vijver in het openbaar gebied. Een greppel is begroeid of eventueel opgevuld met grind en kan ook droog staan. Een beplante greppel is rijk aan diverse plant- en diersoorten. Op de nattere greppels komen veel ongewervelde dieren af zoals slakken, kevers en vlinders als het zandblauwtje. Op de iets drogere greppels zullen meer zoogdieren zoals de bosmuis en de egel komen. 

Zo doe je dat! 

  • Kies een plek 

Kies bij voorkeur een lager gelegen deel van je tuin. Bij een diepe vijver kies je een plek in de zon of halfschaduw. 

  • Graaf een gat 

Een regenwatervijver heeft verschillende hoogtes. Maak je oevers niet te steil, dieren kunnen dan gemakkelijker de vijver in en uit. Dit is ook veiliger voor kinderen. 

  • Bedek de bodem met vijverfolie 

Als je vissen wilt houden moet er altijd water in je vijver blijven staan (minimaal 0,7 m). Dek de bodem tot een bepaalde hoogte af met vijverfolie. 

  • Installeer een vijverpomp en -filter 

Voor een goede waterkwaliteit installeer je een pomp en een filter in de vijver, met de aanzuiging in het diepe gedeelte. 

  • Beplant de oevers  

De oeverplanten die je kiest moeten geschikt zijn voor zowel natte als droge periodes vanwege de wisselende waterstanden. Je kunt ook steenachtig materiaal gebruiken.  

  • Regenwater van het dak afvoeren 

Als je de regenpijp van je dak uit laat komen op de regenwatervijver moet deze flink wat water kunnen bergen. Zorg voor een overstort naar een sloot, wadi of, als het echt niet anders kan, op de riolering.